در طراحی گرافیک، عوامل زیادی از جمله اشکال هندسی، رنگ ها و… بر ادراک انسان تأثیر می گذارد. بنابراین، بخش قابل توجهی از طراحی گرافیک به روانشناسی رنگ و اشکال هندسی اختصاص می یابد. در یکی از مقاله های قبلی، در مورد روانشناسی رنگ توضیح داده ایم که چگونه رنگ ها می توانند در درک کاربران از طراحی شما مفید باشند و در این مقاله قصد داریم درباره مفهوم اشکال هندسی در طراحی گرافیک صحبت کنیم تا ببینیم اشکال هندسی چگونه می توانند در فرآیند خلاقیت به طراحان کمک کنند. با ما همراه باشید تا معانی اشکال مختلف و تأثیر آن ها بر طراحی را بررسی کنیم.
مفهوم اشکال هندسی در طراحی گرافیک
اشکال بر نحوه درک و واکنش کاربران تاثیر گذار است. شما می توانید با استفاده از اشکال مناسب در پروژه های طراحی گرافیکی اهداف و فلسفه فعالیت خود را بیان کنید. بنابراین، تصمیمات آگاهانه در مورد استفاده از اشکال، رنگ، فونت و ترکیب کلی طرح گرافیکی منجر به ایجاد اعتماد و اطمینان در پروژه ها یا برند تجاری شما می شود.
سال ها تحقیق و آزمایش به متخصصان کمک کرده است تا مشخص کنند که هر شکل به طور معمول چه معنایی دارد و چگونه می تواند بر ادراک انسان تأثیر بگذارد. بیایید نگاه دقیق تری به مفهوم اشکال هندسی داشته باشیم.
مربع و مستطیل
مربع و مستطیل، ما آن ها را بارها و بارها می بینیم. به عنوان مثال: دیوارها، مبلمان، کتاب ها، مانیتور ها، تلفن های همراه، دوربین ها و بسیاری از چیز های روزمره دیگر دارای شکل مربع یا مستطیل هستند. رایج ترین اشکال در طراحی گرافیک مربع و مستطیل است. زیرا، آن ها رایج ترین اشکال در چیدمان طراحی هستند. خطوط مستقیم و زوایای راست این دو شکل، حس اطمینان و امنیت را ایجاد می کند. مردم مربع و مستطیل را به شدت با ساختمان ها مرتبط می کنند، به همین دلیل احساس اعتماد و اقتدار را ایجاد می کنند.
معانی متداول این دو شکل را می توان به شرح زیر توصیف کرد:
- انضباط
- استحکام (قدرت)
- شجاعت
- امنیت
- قابل اطمینان
مثلث
مثلث یک شکل پر انرژی و پویاست که همیشه با حرکت و جهت همراه است. پس، اگر می خواهید ثبات، تعادل و حرکت را در طراحی خود نشان دهید، مثلث ها شکل مناسبی برای استفاده هستند. زیرا در مثلث، خطوط به گونه ای قرار می گیرند که چشم ها را به سمت هدف خاص هدایت می کند. در هنگام استفاده از مثلث در طراحی گرافیک دقت داشته باشید که جهت آن می تواند معانی متفاوتی داشته باشد. به عنوان مثال:
- مثلثی که نوک آن به سمت بالا می باشد (مثلث قائم)، برای کاربران احساس ثبات و تعادل را به ارمغان می آورد.
- اما، مثلث معکوس به افراد احساس تنش می دهد و به آن ها سقوط را القاء می کند.
- مثلثی که جهت آن به سمت چپ یا راست باشد، نشان از پیشرفت یا عقب گرد دارد.
معانی متداول آن را می توان به شرح زیر توصیف کرد:
- هیجان
- خطر
- ریسک
- تعادل
- ثبات
دایره و بیضی
شاید به توان گفت از کلاسیک ترین اشکال در طراحی، دایره ها و بیضی ها هستند. در طراحی وب، معمولاً از اشکال دایره برای آیکون های کوچک استفاده می شود. آن ها یکی از محبوب ترین اشکال برای طراحان هستند. زیرا عناصر گرافیکی دایره ای شکل، ساده اما بسیار قدرتمند و قابل توجه هستند. اشکال دایره ای شکل، جلوه بسیار دوستانه تری نسبت به سایرین برای دربر گرفتن سایر تصاویر درون خود دارند. زیرا بر خلاف مربع، مثلث و مستطیل، دایره ها دارای زاویه نیستند. بنابراین، آن ها را نرم تر و ملایم تر نشان می دهد. بنابراین چشم هنگام مشاهده آن ها خسته نمی شود.
اولین و مهم ترین معنی آن، ابدیت است. زیرا، آن ها هیچ آغاز و پایانی ندارند. این اشکال، ارتباطی مستقیم با خورشید و زمین و دیگر اجرام کیهانی دارد. در حالی که بیضی شبیه به کل جهان است. همچنین، ممکن است استفاده از اشکال گرد احساس جادو و رمز و راز را برای کابر ایجاد کند. معانی متداول آن را می توان به شرح زیر توصیف کرد:
- ابدیت
- زن
- کائنات
- شعبده بازي
- رمز و راز
پنج، شش و هشت ضلعی ها
وقتی به شکل پنج ضلعی، شش ضلعی و هشت ضلعی در اطراف فکر می کنید، مناسب ترین اجسامی که از این اشکال چند ضلعی استفاده می کنند مهره و سر پیچ ها هستند. به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود، عمدتاً از چند ضلعی ها برای پیچ و مهره استفاده می کنند.
این چند ضلعی ها به دلیل پیچیدگی زیاد، اغلب در پروژه های طراحی استفاده نمی شوند. اما، ما می توانیم اشکال چند ضلعی را برای نشان دادن عناصر واقعی زندگی روزمره خود به شکل آیکون ها یا لوگو ها ببینیم.
این چند ضلعی ها به دلیل ماهیت هندسی خود به عنوان قطعات پازل برای ایجاد ترکیبات بزرگ تر و سازماندهی اطلاعات در طراحی شما استفاده می شوند و به ویژه در طراحی اینفوگرافیک بسیار رایج هستند.
مارپیچ
علاوه بر مربع، مستطیل، دایره و بیضی، اشکال دیگری مانند: مارپیچ هم وجود دارند که در برخی فرهنگ ها، مارپیچ ها ممکن است نشان دهنده دانش یا اطلاعات باشند.در جامعه مدرن، مارپیچ ها به عنوان نشانه ای از خلاقیت و ذهن تازه تلقی می شوند. آن ها را مانند دیگر اشکال می توان در طبیعت مشاهده کرد. به عنوان مثال: صدف و برخی گل ها. معانی متداول آن را می توان به شرح زیر توصیف کرد:
- رشد
- خلاقیت
- آرامش
- هوش
اشکال انتزاعی
اگر می خواهید آنچه شما ارائه می دهید از دیگران متمایز باشد، باید طرحی متفاوت داشته باشید. پس، برای این که بتوانید چیزی را به نحوی خاص نشان دهید، می توانید از اشکال انتزاعی استفاده کنید. زیرا، استفاده از اشکال انتزاعی می تواند معانی نامتناهی داشته باشد.
به عنوان مثال: از نیمه بالای یک دایره و نیمه پایینی یک مربع برای ساخت یک شکل انتزاعی استفاده کنید. زیرا، استفاده از آن هم ویژگی های دایره و هم ویژگی های مربع را در برگیرد و این می تواند معانی زیادی داشته باشد.
اشکال انتزاعی یک روش موثر برای انتقال سریع پیام بدون متن است و اغلب در طراحی گرافیکی، به ویژه برای لوگو ها و آیکون ها از آن ها استفاده می شود. به دلیل آناتومی، تداخل شکل انتزاعی با برخی ایده ها دشوار است و در اکثر موارد کاربرد دارد. معانی متداول آن را می توان به شرح زیر توصیف کرد:
- دوگانگی معنا
- منحصر به فرد بودن
- دارای جزئیات – بسیط
کاربرد اشکال هندسی در طراحی گرافیک
هر شکل هندسی یک مفهوم خاص دارد و انسان ها از گذشته تا کنون اغلب با استفاده از اشکال هندسی توانسته اند دنیای خود را تجزیه و تحلیل کنند. به همین سبب، علم روانشناسی به طراحان کمک می کند تا با استفاده از اشکال هندسی و رنگ ها نحوه عملکرد مغز ما را حداقل در سطوح اولیه درک کنند. سنجش موفقیت هر طرح گرافیکی بستگی زیادی به میزان درک مردم از آن طرح دارد.
همچنین، روانشناسی اشکال نقش مهمی در تایپ گرافی دارد و همه آن ها بر درک بصری تاثیر گذارند. به عنوان مثال: برخی طراحان از اشکال دایره برای انتقال حس زنانگی و لطافت استفاده می کنند. در حالی که برای موارد رسمی از اشکال زاویه دار و تیز استفاده می کنند.
در تایپوگرافی مهم است که به اشکال و فونت انتخاب شده توجه کنید تا از درگیری بین زمینه و ارائه بصری جلوگیری شود. در ادامه این مطلب به بررسی این که طراحان چگونه از اشکال استفاده می کنند، می پردازیم:
طراحان چگونه از روانشناسی اشکال استفاده می کنند؟
اشکال هندسی از هر لحاظی عناصر اساسی در طراحی گرافیک هستند. بنابراین، در طراحی های پیچیده، متخصصان باید معنی شکل ها و تأثیر آن ها بر ذهن کاربران را در نظر بگیرند. اشکال هندسی در طرح های گرافیک می توانند به عنوان اجزای اصلی طرح یا ابزار سازماندهی محتوا عمل کنند که عناصر طراحی را به چند گروه تقسیم یا متصل کنند. بنابراین، با استفاده از اشکال خاص، می توان اطلاعات را به طور موثر تری به کاربران ارائه داد. در ادامه چند نمونه را مثال می زنیم. این شامل:
- طراحی لوگو: طراحان گرافیک اغلب با عناصر کوچک اما معنی دار مانند: لوگو ها سروکار دارند. یک لوگوی قدرتمند باید در نگاه اول پیام متناسب با فعالیت شما را به کاربر منتقل کند. اگر در طراحی لوگو، اشکال به درستی انتخاب شوند باعث می شود تا به راحتی خود را به کاربران معرفی کنید و به هدف اصلی خود برسید.
- به عنوان مثال: در طراحی لوگو برای یک شرکت مالی، باید از اشکالی استفاده شود که به کاربران احساس تعادل و امنیت را القا کند. بنابراین، یکی از رویکردها می تواند استفاده از مربع یا مثلث باشد.
- بلوک های متن: بلوک های متن اغلب به شکل مستطیل یا مربع طراحی می شوند تا به کاربران امکان دسترسی سریع را بدهند. اما، در مواردی که بخواهیم مورد خاصی را معرفی کنیم و برای کاربران جلب توجه کنیم، بهتر است از مثلث استفاده کنیم. زیرا، استفاده از عناصر خاصی مانند: مثلث باعث می شود تا چشم کاربران به راحتی اطلاعات اصلی را پیدا کنند. به عنوان مثال: اگر محتوا را به شکل مثلث قرار دهیم و جزء حیاتی را در بالای آن قرار دهیم، چشم افراد به طور خودکار به سمت هدف کشیده می شود.
مفهوم سایر اشکال طبیعی (گیاهان و حیوانات)
همه چیزهایی که توسط طبیعت مادر ایجاد شده اند، شکل منحصر به فردی دارند و اغلب احساس طراوت و وحدت را به ارمغان می آورند. برگ ها، گل ها، درختان، حیوانات و … منبع الهام هنرمندان و طراحان هستند. به عنوان مثال: شیر نمادی از غرور و شجاعت است. معانی متداول آن را می توان به شرح زیر توصیف کرد:
- اصالت
- ارگانیک (آلی)
- تعادل
- طراوت
نکته پایانی
علم روانشناسی می گوید: هر شکل (اشکال هندسی) معنای خاص خود را دارد و بر ذهن و واکنش های ما تأثیر متفاوتی دارد. هرچند ممکن است مردم متوجه نشوند که چه شکل و شمایلی پیرامون آن ها وجود دارد. اما، همه اشیاء بصری را می توان از نظر شکل تجزیه و تحلیل کرد. به عنوان مثال: یک خانه معمولی ممکن است به عنوان یک مستطیل با یک مثلث در بالای آن تصور شود و خورشید که اغلب به صورت یک دایره با خطوطی در اطراف آن نشان داده می شود.
منبع:
blog.tubikstudio.com
